Centrumplan Gemert 2022-2032

Gemert Vorstendom

Verkeersplan en stedenbouwkundig zijn bedoeld om de verblijfskwaliteit, beleefbaarheid en de verkeersveiligheid te verbeteren. De ‘Nota van uitgangspunten en randvoorwaarden’ is het vertrekpunt. Dit wordt nog aangevuld met het marketingplan Gemert Vorstendom. Initiatiefnemers die willen bouwen in het centrum van zijn in september 2020 geïnterviewd. In de bijlage een overzicht van de ruimtelijke gevolgen per initiatief. Van een paar initiatieven is een principeverzoek goedgekeurd maar moet de vergunningverlening nog plaatsvinden. De verdeling van de functies zoals verkeer, wonen, horeca en detailhandel vormt later de basis voor het juridische kader: het omgevingsplan. Komende maanden worden de plannen uitgewerkt met de hulp van de bureau Croonen5, stuurgroep Gemert Vorstendom en inwoners.

Doelgroepen voor de woningen

Tot 2040 zijn er nog circa 760 woningen nodig. Volgens de huidige initiatieven zouden er 470 woningen in het centrum bij kunnen komen, waaronder een flink aantal appartementen. De behoefte is woningen voor (jonge) starters. Zij wonen graag in het centrum vanwege de levendigheid en nabijheid van winkels en horeca. Daarnaast hebben gezinnen behoefte aan middel dure grondgebonden woningen en ouderen aan grondgebonden koopwoningen of koopappartementen, dicht bij de dagelijkse voorzieningen.

Parkeren

Er zijn 800 parkeerplaatsen opgenomen in de plannen op eigen terrein en in de bestaande openbare ruimte. Er is zijn nog 170 plaatsen extra nodig om voor alle initiatieven van voldoende parkeerplaatsen te voorzien. Veel initiatiefnemers hebben nog geen oplossing voor het parkeren op eigen terrein. Die ruimte is wel elders aanwezig op een te herinrichten Komweg en Vondellaan met ca. 300 parkeerplaatsen of met garages onder de nieuwe bebouwing. Daarbij kan met een uitbreiding van de blauwe zone aan de westzijde van de hoofdstraat de nodige ruimte ontstaan voor kortparkeren van het winkelend publiek. De langparkeerders kan een plek worden geboden aan de te herinrichten Vondellaan en Komweg. Die zone is ook geschikt als centrale parkeerplaats voor bezoekers van buiten het dorp. Verschillende typen winkels hebben elk een ander soort publiek met een andere parkeerbehoefte. Bv: een supermarkt heeft behoefte aan kort parkeren, de horeca aan lang parkeren.

Groen

De Vondellaan tussen de Haasstraat en Haageijk en de Komweg bieden ruimte voor een groene ruimte, gecombineerd met parkeren, voor het herstel van historische routes, waterberging en langzaam verkeer. Dat sluit goed aan op de Kasteeltuin en De Hoef. Dit kan een uitwijkmogelijkheid zijn voor initiatiefnemers die het groen niet op eigen terrein kunnen realiseren. Aan de gemeentelijke groennorm wordt in de huidige plannen meestal niet voldaan.

Detailhandel

De gemeentevisie is detailhandel zo veel mogelijk te centraliseren en concentreren. Daardoor vullen winkels elkaar in dat gebied mooi aan en dat gaat versnippering tegen. Het vermindert de kans op winkelleegstand. Een aantal initiatiefnemers wil winkels of supermarkten toevoegen. Dat strookt niet met de vastgestelde visie detailhandel en wordt in het plan niet gehonoreerd.

Cultuurhuis

Voor het nieuwe cultuurhuis is nog geen locatie gekozen. Het hergebruik van de oude kerk wordt onderzocht. Uitgangspunt daarbij zijn de benodigde vierkante meters van Kunstlokaal en Eendracht samen met dezelfde functies als nu. Dat zorgt voor een forse ruimtevraag.

Hoofdlijnen inrichting centrum

1. Het doorgaand verkeer dat niet in het centrum hoeft te zijn wordt ontmoedigd om de Komweg te gebruiken. Daarom wordt het gebruik van de Noord-om gestimuleerd met bewegwijzering en het vertragen van het verkeer op de Komweg met versmalling, vergroening en een extra bypass rond het Van den Ackerterrein.
2. Om het oude centrum dat door de Komweg is afgesneden beleefbaar en functioneel te maken wordt een de verbinding tussen Kasteel, Kerk, Van den Ackerterrein en omgeving van het ‘Motte kasteel’ (o.a. voormalig politiebureau) stedenbouwkundig versterkt door de scheiding door de Komweg te verkleinen en historische verbindingen weer beleefbaar te maken.
3. Voor het centraal parkeren is ruimte langs de heringerichte Komweg, nabij het kasteel en op het evenemententerrein aan de Schabbert, vooral bedoeld voor lang parkeren en bezoekers van buitenaf. Alles tezamen biedt dat ruimte voor meer kort parkeren (blauwe zone) aan de oostkant van het centrum.
4. De achterkanten van de Kerk- en Nieuwstraat (Elisabethplaats en Gelind) zijn verrommeld. Deze gebieden worden ingericht als verblijfsgebied met ruimte voor parkeren en laden- en lossen. Parkeerplaatsen die geofferd worden, worden gecompenseerd langs de Komweg.
5. De groennorm van 75 m² per woning wordt vaak niet gehaald, terwijl dit de plekken zijn waar de meeste behoefte is aan vergroening. Een Kompark maakt de groennorm haalbaar.
6. Supermarkten zijn grote trekkers voor lokale bezoekers. Dat is voorstelbaar aan de HaageijkKomweg in de winkelzone mits er geen winkeloppervlak wordt toegevoegd. Een supermarkt op het Van den Ackerterrein is niet logisch omdat het geen relatie heeft met het winkelgebied.
7. Het nieuwe cultuurhuis in de omgeving van de Komweg is logisch vanwege de nabijheid van het centraal parkeren. De ruimtevraag is fors en kan niet alleen in de kerk worden opgelost. Andere locaties zijn het voormalig politiebureau en mortuarium en het v.d. Ackerterrein.

Deze memo gaat over de aanpak om te komen tot een verkeersplan voor het centrum van Gemert.

Uitgangspunten

Er wordt op dit moment onderzocht hoe de verkeersstromen op dit moment zijn en hoe het is gesteld met de parkeerdruk. De nota van uitgangspunten en randvoorwaarden centrumplan Gemert (CB5, juli 2020) vormt het vertrekpunt wanneer die vastgesteld zijn door de gemeenteraad op 1 oktober 2020. Met betrekking tot het verkeersplan zijn dat de volgende uitgangspunten:

• Herstel historische wegen en de omgeving van het mottekasteel (omgeving voormalig politiebureau en Latijnse school) ook om doorgaand verkeer te remmen en de reistijd door het dorp te verlengen.
• Afwaarderen Komweg/West-om en een deel van de Vondellaan ook om doorgaand verkeer te remmen en de reistijd door het dorp te verlengen.
• Voldoende centraal parkeren om bezoekers van buiten snel naar een parkeerplaats te leiden aan de rand van het centrum met zo min mogelijk zoekverkeer in de centrumstraten tot gevolg.
• Verhoogde inzet openbaar vervoer om zoveel mogelijk de vervoersbewegingen te beperken en de bereikbaarheid van het centrum te vergroten.
• Voorrang voor langzaam verkeer boven gemotoriseerd verkeer in een goed toegankelijk centrum met voldoende fietsparkeerplaatsen, ook om het autoverkeer zoveel mogelijk te beperken.

Toetsingscriteria

Het verkeersplan wordt aan de volgende onderwerpen getoetst:

1. Stedenbouwkundige inpassing
2. Planologische haalbaarheid
3. Bereikbaarheid, veiligheid en parkeren
4. Uitstraling /attractiewaarde
5. Gevolgen voor huidige gebruikers
6. Gevolgen voor bedrijven
7. Gevolgen voor omwonenden
8. Financiële implicaties
9. Planning / fasering
10. Samenhang met ontwikkelingen in de omgeving

Basis documenten (in de bijlage)

De volgende documenten worden gebruikt als basis voor het verkeersplan.

• Memo ontsluiting en parkeren kasteel Gemert, 8 februari 2019
• Parkeren in het centrum van Gemert, tek. nr. 114118
• 20160801 Categoriseringsplan wegennet definitief, aug 2016
• 20171114 Visie bereikbaarheid Kasteel Gemert
• 20200130 Motie Kasteel Gemert_autoluw kasteellaan DP CDA (aangenomen)
• Uitgangspuntennotitie Centrumplan Gemert voor zover die door de raad is vastgesteld op 1 oktober 2020.

Concept verkeersplan

Binnen de gestelde randvoorwaarden en uitgangspunten worden de ruimtelijke mogelijkheden onderzocht. Het concept waarbij de opties voor parkeren en een sfeerdefinitie met het aandeel groen en verharding is aangegeven wordt met betrokken partijen besproken. Vervolgens worden keuzes gemaakt welke kwaliteiten en ontwikkelingen voor de lange termijn moeten worden gerealiseerd. Dat moet leiden tot de voorkeursvariant; de basis voor uitwerking in het centrumplan.

De belangrijkste beslispunten in het verkeersplan

In 2011 heeft de gemeente Gemert-Bakel de Centrumvisie 2011-2021 opgesteld met het oogpunt: een herkenbaar en levendig centrum dat in de toekomst het erfgoed zoals het klooster Nazareth, het Ridderplein, het kasteel, de kerk en de Latijnse school met elkaar verbindt. De toekomstige invulling van het kasteel vormt een belangrijke spil in de centrumontwikkeling. Het Ridderplein is daarbij de centrale ontmoetingsplaats; het hart van de hele gemeente. In de afgelopen jaren is er veel ondernomen om invulling te geven aan die visie, mede op basis van het beeldkwaliteitsplan dat in 2012 is opgesteld. Eén van de meest zichtbare stappen is de herinrichting van het Ridderplein, maar óók is er een stevige basis gelegd voor samenwerking in het centrum.

Kracht van samenwerken

Het nieuwe centrumplan is een meerjarenplan 2022-2032 en is de opvolger van de huidige centrumvisie. Het plan wordt opgesteld in overleg met de stuurgroep Gemert-centrum. De gemeente, samen met CroonenBuro5, faciliteert daarbij. Denkkamer Architectuur en Onderzoek en de Heemkundekring Gemert hebben ook hun advies uitgebracht. Ondernemers, inwoners en stakeholders in het centrum hebben in werkgroepen een bijdrage geleverd. Wethouder Inge van Dijk: “We zijn erg trots op deze vorm van burgerparticipatie en we zien ook nu weer dat met de inbreng van velen een mooi plan is opgesteld. Wat ik vooral waardeer is de manier waarop er is samengewerkt. Constructief en met daadkracht hebben velen hun steentje bijgedragen.”

Historische en toekomstige waarden met elkaar verweven

Het centrumplan is een ruimtelijk plan waarin wordt vastgelegd wat de wensen zijn voor de functie van het centrum en bijbehorende voorzieningen. Het borduurt voort op de ambitie in de visie om cultureel erfgoed ook voor de toekomst beleefbaar en bruikbaar te houden. Daarin actuele waarden van nu als klimaatadaptatie en hittestress verweven.

Belangrijk zijn:

• Goede bereikbaarheid en toegankelijkheid per auto en bijbehorend parkeergemak.
• Naast retail en horeca is een prettig verblijfsklimaat belangrijk door de belevingswaarde van o.a. cultuurhistorisch waardevolle elementen zoals gebouwen en groen.
• Door het herstellen van historische verbindingen worden ook de cultuurhistorisch waardevolle elementen aan de westkant van de Komweg aan het centrum verbonden.

Stappen tot nu:

1. Uitgangspunten en randvoorwaarden centrumplan Samen met de raad is gesproken over welke uitgangspunten en randvoorwaarden van belang zijn bij het opstellen van het centrumplan. Daarbij is ook gekeken wat mee te nemen uit de huidige centrumvisie 2011-2021.
2. Stedenbouwkundig programma van eisen en opzet verkeersplan Samen met de raad is gesproken over de ruimtelijke kaders van het plan en welke verkeerskundige aanpassingen voorstelbaar zouden zijn.
3. Verkeerstellingen Om te weten wat de impact is van de verkeerskundige voorstellen is een verkeersmodel opgesteld (procentuele toename/afname van verkeer). De volgende stap is om dit om te zetten naar aantallen vervoersbewegingen.
4. Visie 2022-2032.

Vervolgstappen

1. Op 18 maart besluit de gemeenteraad over de visie.
2. Gesprekken met ontwikkelaars, belanghebbenden en particuliere initiatieven.
3. Verdere uitwerking 7 deelgebieden / openbare ruimte.
4. Uitwerking omgevingsplan.
5. Aanvullende verkeerstellingen voor de verkeersbelasting in het centrum en de omliggende wegen.
6. Vervolg geven aan de eerder door Denkkamer Architectuur en Onderzoek opgestelde ontwerpende verkenning van Ridderplein tot Haageijk.

Kick off Gemert Vorstendom

Naast het ruimtelijk plan is er ook een sociaal, economisch plan. Wil je als centrum toekomstbestendig zijn én blijven dan laat je zien wat jouw uniek en bijzonder maakt. Na veelvuldig overleg met allerlei betrokken partijen is gekozen voor Gemert Vorstendom. Het verwijst naar het unieke stukje historie, waaraan we ons straatbeeld, onze identiteit en onze mentaliteit ontlenen. De moeite waard om aan iedereen uit te dragen! Gemert Vorstendom is er op gericht om het centrumhart van Gemert op een eenduidige, geloofwaardige en onderscheidende manier, mooier, leefbaarder, gezelliger en bekender te maken voor inwoners, bezoekers en bedrijven.

Op donderdag 1 april om 20.00 uur vond de (digitale) kick-off van Gemert Vorstendom plaats.

Betrokkenheid inwoners

Er hebben al veel inloopmomenten plaatsgevonden waarbij inwoners hun mening konden geven. Ook zijn diverse inwoners lid van een werkgroep. Wij stellen alle belangstelling en interesse op prijs. Jouw reactie is altijd welkom, per e-mail of mondeling. Je kunt een bericht sturen naar gemeente@gemert-bakel.nl. Deze reacties worden, indien gewenst, anoniem doorgeleid naar de stuurgroep en gemeenteraad. Wil je in gesprek over het centrumplan? Stuur dan een e-mail naar gemeente@gemert-bakel.nl. We nemen dan contact met je op om een afspraak te maken.

Samen staan we sterk en behouden we onze veerkracht

Tijdens de lockdown informeert de Ondernemersvereniging Gemert (OVG) haar leden wekelijks. Meer informatie voor ondernemers rondom het coronavirus lees je ook op de pagina Actuele informatie voor ondernemers / zzp-ers. Daarnaast nodigen burgemeester Michiel van Veen en wethouder Inge van Dijk ondernemers nadrukkelijk uit om in gesprek te gaan. Bijvoorbeeld wanneer je vastloopt in de huidige regelingen. Of wanneer je gewoon je verhaal wil doen. Een afspraak maken kan gemakkelijk. Bel hiervoor het bestuurssecretariaat op telefoonnummer 0492-378 500. “Wij leven mee met onze ondernemers en staan klaar wanneer dat nodig is. We begrijpen dat het spannende en onzekere tijden zijn met een ongewis perspectief. Laten we samen kijken hoe we veerkrachtig kunnen blijven.”